W poprzednim artykule pt. Renta z OC sprawcy wypadku opisałem jakich świadczeń rentowych może dochodzić osoba poszkodowana w wypadku drogowym w ramach polisy OC sprawcy wypadku. Celem niniejszego artykułu jest natomiast dokładne opisanie renty alimentacyjnej, tj:
- Podstawy prawnej dochodzenia renty;
- Osób uprawnionych do uzyskania renty;
- Przesłanek i podstaw jej uzyskania;
- Sposobu ustalenia wysokości renty alimentacyjnej;
- Czasu trwania renty alimentacyjnej;
- Praktycznych aspektów dochodzenia świadczenia.
Podstawy prawne dochodzenia renty alimentacyjnej
Podstawą prawną dochodzenia renty alimentacyjnej jest art. 446 § 2 kodeksu cywilnego zgodnie z którym: „Osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.”
Głównym zadaniem renty alimentacyjnej jest zrekompensowanie szkód spowodowanych przez śmierć osoby, która była żywicielem rodziny i dostarczała środków finansowych na utrzymanie innych osób.
Osoby uprawnione do uzyskania renty alimentacyjnej
W przypadku śmierci osoby poszkodowanej, o rentę alimentacyjną do zakładu ubezpieczeń sprawcy wypadku mogą się zwrócić, dwie kategorie osób:
- Osoby, względem których na zmarłym ciążył obowiązek alimentacyjny – przede wszystkim chodzi tutaj o dzieci, wychowanków zmarłego, jego małżonka, a także rodziców, rodzeństwo lub dziadków, którzy pozostawali na utrzymaniu zmarłego dziecka, brata, siostry czy wnuczka.
- Osoby, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków do życia, a z okoliczności sprawy wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego – chodzi tutaj o dalszych członków rodziny zmarłego, a także konkubentów, czyli osoby żyjące w nieformalnych związkach.
Przesłanki i podstawy uzyskania renty alimentacyjnej
Aby uzyskać rentę alimentacyjną należy spełnić łącznie następujące przesłanki:
- Śmierć osoby bliskiej – czyli osoby, na której ciążył względem osoby poszkodowanej obowiązek alimentacyjny lub która przed śmiercią dobrowolnie i stale dostarczała środków do życia osobie poszkodowanej, – nastąpiła w wyniku wypadku;
- Wykazanie, że zmarła osoba bliska przed śmiercią regularnie dostarczała osobie poszkodowanej środków utrzymania i w jakiej wysokości;
- Wykazanie pogorszenia sytuacji materialnej i potrzeb osoby poszkodowanej, które są konsekwencją śmierci osoby bliskiej;
Ustalenie wysokości renty alimentacyjnej
Rentę alimentacyjną określa się przy uwzględnieniu możliwości zarobkowych osoby zmarłej oraz przy uwzględnieniu potrzeb osoby uprawnionej do jej żądania z zastrzeżeniem, iż potencjalny dochód powinien być pomniejszony o taką część jaką zmarły przeznaczałby na własne potrzeby.
Wysokość osiąganego przez osobę zmarłą dochodu przed wypadkiem wylicza się przy uwzględnieniu wszystkich jego składników, do których możemy zaliczyć m.in:
- wynagrodzenie zasadnicze wraz z pochodnymi, np. dodatkiem stażowym,
- premie, nagrody,
- nadgodziny,
- dodatkową pracę, w tym różne prace zlecone,
- możliwość osiągania dodatkowych dochodów, np. kelnerzy często dostają napiwki,
- inne dochody poza wykonywaniem pracy.
Należy zwrócić uwagę, iż obowiązek ustanowienia tego typu renty powstaje nie tylko w zakresie dostarczania środków pieniężnych, ale również sprawowania opieki, wychowania etc.
Czas trwania renty alimentacyjnej
Czas na jaki może zostać przyznana renta alimentacyjna, będzie zróżnicowany ze względu na okres pozostawania przez osobę poszkodowaną po śmierci osoby bliskiej bez środków utrzymania tj. czasu kontynuowania nauki, a także indywidualnej możliwości podjęcia pracy zarobkowej.
W przypadku małoletniego dziecka renta alimentacyjna będzie przysługiwać do momentu, aż dziecko usamodzielni się, tzn. podejmie pracę zarobkową, wyjdzie za mąż itp.
Jeżeli osoba uprawniona do renty jest niezdolna np. z przyczyn zdrowotnych do podjęcia pracy zarobkowej, renta alimentacyjna może być przyznana dożywotnio.
Praktyczne aspekty dochodzenia świadczenia rentowego
- Wymiar renty alimentacyjnej może podlegać zmianom, tzn. zmniejszać się lub zwiększać w zależności od sytuacji i perspektyw osoby poszkodowanej.
- Zmiany wymiaru renty można żądać w każdym czasie.
- Zasadność aktualnego wymiaru renty może badać także zobowiązany do wypłaty renty zakład ubezpieczeń.
Jeśli potrzebujesz porady prawnej lub chcesz powierzyć mi prowadzenie sprawy w Sądzie – umów się na spotkanie z w siedzibie Kancelarii Adwokackiej przy Al. Jana Pawła II 80 lokal 125 w Warszawie (biurowiec Babka Tower) dzwoniąc pod nr 697053659 lub mailowo na adres biuro@adwokat-stelmaszczyk.pl
